Ponad 2000 latuszu temu Chiny i Włochy, choć oddalone od siebie o tysiące mil, były już połączone starożytnym Jedwabnym Szlakiem, historycznym szlakiem handlowym, który ułatwiał wymianę towarów, idei i kultury międzypl Wschód i Zachód.

W czasach wschodniej dynastii Han (25-220) chiński dyplomata Gan Ying wyruszył w podróż w celu odnalezienia „Da Qin”, chińskiego określenia ówczesnego Cesarstwa Rzymskiego. Nawiązania do Seres, krainy jedwabiu, nawiązali rzymski poeta Publius Vergilius Maro i geograf Pomponius Mela. Podróże Marco Polo jeszcze bardziej podsyciły zainteresowanie Europejczyków Chinami.

We współczesnym kontekście to historyczne powiązanie zostało ożywione dzięki wspólnej budowie Inicjatywy Pasa i Szlaku uzgodnionej pomiędzy obydwoma krajami w 2019 roku.

Chiny i Włochy utrzymują silne stosunki handlowe w ciągu ostatnich kilku lat. Według danych Chińskiej Generalnej Administracji Celnej wolumen handlu dwustronnego osiągnął w 2022 r. 78 miliardów dolarów.

Inicjatywa, która obchodzi 10. rocznicę swojego powstania, osiągnęła znaczny postęp w rozwoju infrastruktury, ułatwieniach w handlu, współpracy finansowej i powiązaniach międzyludzkich między obydwoma krajami.

Eksperci uważają, że Chiny i Włochy, ze swoimi bogatą historią i starożytnymi cywilizacjami, mają potencjał do znaczącej współpracy w oparciu o wspólne dziedzictwo kulturowe, możliwości gospodarcze i wzajemne interesy.

Daniele Cologna, sinolog specjalizujący się w przemianach społecznych i kulturowych wśród Chińczyków na włoskim Uniwersytecie Insubria oraz członek zarządu Włoskiego Stowarzyszenia Studiów Chińskich, powiedział: „Włochy i Chiny, biorąc pod uwagę swoje bogate dziedzictwo i długą historię, mają dobrą pozycję pielęgnowanie silnych relacji w ramach Inicjatywy Pasa i Szlaku i poza nią.”

Kolonia stwierdziła, że ​​dziedzictwo Włochów, którzy jako jedni z pierwszych przybliżyli Chiny innym Europejczykom, tworzy wyjątkowe porozumienie między obydwoma krajami.

Jeśli chodzi o współpracę gospodarczą, Kolonia podkreśliła znaczącą rolę towarów luksusowych w wymianie handlowej między Chinami a Włochami. „Włoskie marki, szczególnie luksusowe, są w Chinach lubiane i rozpoznawalne” – stwierdził. „Włoscy producenci postrzegają Chiny jako ważne miejsce do outsourcingu produkcji ze względu na wykwalifikowaną i dojrzałą siłę roboczą”.

Alessandro Zadro, szef działu badań w Fundacji Italy China Council, powiedział: „Chiny stanowią wysoce obiecujący rynek z rosnącym popytem krajowym, napędzanym rosnącym dochodem na mieszkańca, postępującą urbanizacją, ekspansją ważnych regionów śródlądowych i rosnącym segmentem zamożni konsumenci, którzy preferują produkty Made in Italy.

„Włochy powinny wykorzystać szanse, jakie dają Chiny, nie tylko poprzez zwiększenie eksportu w tradycyjnych sektorach, takich jak moda i luksus, projektowanie, agrobiznes i motoryzacja, ale także poprzez zwiększanie swojego solidnego udziału w rynku wschodzących i wysoce innowacyjnych sektorów, takich jak energia odnawialna, pojazdy napędzane nowymi źródłami energii , postęp biomedyczny i ochrona ogromnego narodowego dziedzictwa historycznego i kulturowego Chin” – dodał.

Współpraca Chin i Włoch jest widoczna także w obszarach edukacji i badań. Uważa się, że zacieśnianie więzi leży w interesie obu narodów, biorąc pod uwagę ich doskonałe instytucje akademickie i tradycję doskonałości akademickiej.

Obecnie we Włoszech działa 12 Instytutów Konfucjusza promujących wymianę językową i kulturalną w kraju. W ciągu ostatniej dekady podjęto wysiłki, aby promować nauczanie języka chińskiego we włoskim systemie szkół średnich.

Federico Masini, dyrektor Instytutu Konfucjusza na Uniwersytecie La Sapienza w Rzymie, powiedział: „Obecnie w całych Włoszech ponad 17 000 studentów uczy się języka chińskiego w ramach programu nauczania, co stanowi znaczną liczbę. We włoskim systemie edukacji zatrudniono ponad 100 chińskich nauczycieli, którzy są rodzimymi użytkownikami języka włoskiego, aby na stałe uczyć języka chińskiego. To osiągnięcie odegrało kluczową rolę w zacieśnieniu więzi między Chinami i Włochami”.

Chociaż Instytut Konfucjusza był postrzegany jako instrument miękkiej siły Chin we Włoszech, Masini powiedział, że można go również postrzegać jako wzajemne relacje, w przypadku których służył Włochom jako instrument miękkiej siły w Chinach. „Dzieje się tak, ponieważ gościliśmy wielu młodych chińskich naukowców, studentów i osoby, które mają okazję doświadczyć włoskiego życia i uczyć się od niego. Nie chodzi o eksportowanie systemu z jednego kraju do drugiego; zamiast tego pełni rolę platformy zachęcającej do dwustronnych relacji między młodymi ludźmi i sprzyjającej wzajemnemu zrozumieniu” – dodał.

Jednak pomimo początkowych zamiarów Chin i Włoch, aby przyspieszyć realizację porozumień BRI, różne czynniki doprowadziły w ostatnich latach do spowolnienia ich współpracy. Częste zmiany we włoskim rządzie zmieniły punkt ciężkości rozwoju inicjatywy.

Dodatkowo wybuch pandemii Covid-19 i zmiany w międzynarodowej geopolityce dodatkowo wpłynęły na tempo współpracy dwustronnej. W efekcie wywarło to wpływ na postęp współpracy w zakresie inicjatywy BRI, która w tym okresie uległa spowolnieniu.

Giulio Pugliese, starszy pracownik naukowy (Azja i Pacyfik) w Istituto Affari Internazionali, włoskim zespole doradców zajmującym się stosunkami międzynarodowymi, powiedział, że w obliczu narastającego upolitycznienia i sekurytyzacji kapitału zagranicznego, szczególnie z Chin, a także nastrojów protekcjonistycznych na całym świecie, stanowisko Włoch wobec Chiny prawdopodobnie staną się bardziej ostrożne.

„Obawy dotyczące potencjalnych konsekwencji wtórnych sankcji Stanów Zjednoczonych na chińskie inwestycje i technologię znacząco wpłynęły na Włochy i znaczną część Europy Zachodniej, osłabiając w ten sposób wpływ protokołu ustaleń” – wyjaśnił Pugliese.

Maria Azzolina, prezes Instytutu Włochy-Chiny, podkreśliła znaczenie utrzymywania długotrwałych powiązań pomimo zmian politycznych, mówiąc: „Stosunków między Włochami a Chinami nie da się łatwo zmienić ze względu na nowy rząd.

Silne zainteresowanie biznesowe

„Utrzymuje się silne zainteresowanie biznesowe między obydwoma krajami, a włoskie firmy chętnie prowadzą interesy niezależnie od rządu sprawującego władzę” – stwierdziła. Azzolina wierzy, że Włochy będą pracować nad znalezieniem równowagi i utrzymaniem silnych więzi z Chinami, ponieważ powiązania kulturowe zawsze były znaczące.

Fan Xianwei, sekretarz generalny Chińskiej Izby Handlowej we Włoszech z siedzibą w Mediolanie, przyznaje, że wszystkie czynniki zewnętrzne wpływają na współpracę między obydwoma krajami.

Powiedział jednak: „Wśród przedsiębiorstw i firm w obu krajach nadal istnieje duży apetyt na rozszerzenie współpracy. Dopóki gospodarka się ożywi, polityka również będzie się poprawiać”.

Jednym z istotnych wyzwań dla współpracy chińsko-włoskiej jest wzmożona kontrola chińskich inwestycji przez Zachód, utrudniająca chińskim firmom inwestowanie w niektórych strategicznie wrażliwych sektorach.

Filippo Fasulo, współkierownik Centrum Geoekonomii we Włoskim Instytucie Międzynarodowych Studiów Politycznych, think tanku, zasugerował, że do współpracy między Chinami i Włochami należy podchodzić „w sposób mądry i strategiczny” „w obecnym wrażliwym okresie”. Dodał, że jednym z możliwych podejść mogłoby być zapewnienie, że włoskie rządy pozostaną pod kontrolą, szczególnie w obszarach takich jak porty.

Fasulo wierzy, że inwestycje od podstaw w określonych obszarach, takie jak zakładanie firm produkujących baterie we Włoszech, mogą pomóc rozwiać obawy i zbudować zaufanie między Chinami a Włochami.

„Takie strategiczne inwestycje o silnym oddziaływaniu lokalnym są zgodne z pierwotnymi zasadami Inicjatywy Pasa i Szlaku, kładąc nacisk na współpracę, w której wygrywają obie strony i pokazując lokalnej społeczności, że te inwestycje przynoszą możliwości” – powiedział.

wangmingjie@mail.chinadailyuk.com